Oplossingen voor problematiek rondom scheiding

Bianca Tummers

In deze blog Bianca Tummers met oplossingen voor problematiek rondom scheiding. Ouderschap-na-echtscheiding zou nieuwe kaders moeten krijgen.

‘Afgelopen week was het programma Arena op tv waar verschillende betrokkenen die met echtscheiding te maken hebben werden geïnterviewd. Het thema wat centraal stond was of de overheid moest ingrijpen echtscheiding in het algemeen terug te dringen. Dit in relatie tot de toename van het aantal vechtscheidingen in Nederland. De crisis is voorbij en het blijkt dat er weer meer wordt gescheiden. Relatiebemoeienis is omstreden in Nederland.

Veranderende maatschappij

Wat ik niet snap is dat we in Nederland een soort van tunnelvisie ontwikkeld hebben t.a.v. problematiek bij scheiding en ouderschap en dat de oplossing wordt gezocht in het terugdringen van het aantal scheidingen en dat dit aandacht krijgt op tv. in plaats van te anticiperen op de huidige ontwikkelingen op een manier die perspectief schept voor ouders en kinderen. De invloed op het aantal toenemende scheiding is buiten individuele persoonlijke keuzes van partners ook te wijten aan de economische, maatschappelijke ontwikkelingen. De maatschappij is aan verandering onderhevig en er heeft zich een ontwikkeling ingezet welke maakt dat mensen meer individualiseren en sneller keuzes maken als ergens een punt achter zetten waarvan ze vinden dat het niet meer werkt. Daar kunnen we allemaal verschillend over denken en iets van vinden. Het feit is dat de ontwikkeling al in gang is gezet en er nieuwe vormen van relaties ontstaan en nieuwe samenlevingsvormen.

Nieuwe kaders voor echtscheiding

Ik denk dat het grote probleem is dat we nog geen kaders ontwikkeld hebben. Dit is een van de belangrijkste onderwerpen die ik behandel in mijn cursus. Ouderschap na echtscheiding is anders als ouderschap in een kerngezin. Zolang we als maatschappij blijven pretenderen en blijven volhouden dat ouderschap in een kerngezin het enige goede is, zal er nooit voldoende perspectief kunnen groeien bij de groep die wel gescheiden is.

Terug naar het bekende

Terug naar wat we kennen is een van de redenen waarom veel gescheiden ouders vastlopen. Dit is een normale beweging. Op het moment dat ouders datgene wat ze kenden, het kader waarbinnen men leefde, kwijt raakt, ontstaan er angst en weerstand. Dit is wat ook in de omgeving gebeurt, zo reageert men ook vanuit een breder perspectief op scheiding. Het hoort niet, is niet goed, niet wat we gewend zijn of wat de moraal ons voorschrijft, dus moeten we terug. Het jammere is dat we daardoor niet vooruit kunnen en dat we er eigenlijk aan meewerken dat mensen verkeren in een lastige voortdurende situatie die vaak uitmondt in een vechtscheiding.

Ouderschap reorganiseren

Ouders zijn op zoek naar kaders en houvast. Wanneer we ouders een kader bieden kun je weer gaan ontwikkelen en kun je weer bodem onder je voeten krijgen als ouder. Ouderschap na echtscheiding verandert en hier ligt een taak voor ouders. Wanneer je ervoor kiest te scheiden (dat mag van onze overheid) heb je als ouders een taak namelijk; het ouderschap reorganiseren.

Rol van de overheid

Ik ben van mening dat de overheid zich wel moet bemoeien met scheiding en ouderschap. Dat kan op heel veel andere manieren dan mediation verplicht te stellen of door scheiding terug te dringen en het te veroordelen. Ik vind het onterecht dat de overheid zich verschuilt achter het argument “relatiebemoeienis is omstreden”. Het gaat om voortgezet ouderschap. Dit is opgenomen in de wet sinds 2009. Een gedefinieerde relatie. Als je burgers/ouders verplicht een relatie voort te zetten, kun je toch niet zeggen ‘relatiebemoeienis is omstreden’. Dat is toch paradoxaal. Dan kun je toch niet zeggen; zoek het verder maar zelf uit.

Juridische benadering

De scheidingscultuur in Nederland is een feit. We krijgen in toenemende te maken met nieuwe samenlevingsvormen. De kinderen van nu worden de ouders van later. En ik ben van mening dat zij een flinke rekening betalen voor gevolgen van wetsveranderingen waar geen verantwoording voor genomen wordt. Ouderschap na echtscheiding wordt gejuridiseerd en dominant vanuit de juridische context benaderd in ons land. Naast dat scheiden een juridische aangelegenheid is, is scheiden en het ontwikkelen van een “hernieuwde ouderrelatie” een sociaal en emotioneel proces. Er is geen afstemming en samenwerking tussen de ministeries, beleid, instituties, rechters, advocatuur, mediators en hulpverlening; ieder zit op zijn eigen eiland. Scheiding en ouderschap wordt op een hoop gegooid bij de scheidingsbemiddelaars die aan de voorkant van de markt zitten als een of andere commerciële winkel.

Reorganisatie van ouderschap

Ouderschap na echtscheiding dient gereorganiseerd worden. Het is een vrijblijvend iets op het moment. Echter ouderschapsreorganisatie is geen kwestie van willen maar van moeten. Ouderschap na echtscheiding staat onder druk door verschillende factoren (persoonlijke, omgeving, maatschappelijk etcetera. Als ouders het ouderschap na scheiding niet organiseren lopen ouders vast, met alle gevolgen van dien. Het is een proces waarbij er ontdekt moet worden welke gedragingen, gewoontes en kijkwijzen nog werken om het ouderschap functioneel te laten verlopen. Taken veranderen, er komen nieuwe bij, er worden oude afgestoten.

Betekenis ouderschap beinvloeden

Een problematische scheiding is multi-causaal, de problematiek die hier ontstaat, staat nooit op zich. Er wordt steeds uitgegaan van de schuldvraag. De specifieke context waarbinnen ouders het ouderschap vorm moeten geven, geeft betekenis. Aan dit gegeven wordt gevoel ontleend. Dat gevoel staat aan de basis van gedrag. De betekenisgeving aan ouderschap na echtscheiding, kunnen we beïnvloeden. Het gaat allang niet meer over ouderschap als ouders in een problematische scheiding terecht komen. Het gaat dan over benadeling, weerstand tegen alles wat verandert, het gaat over het moeilijk vanuit de ouderpositie kunnen denken en handelen omdat men vast is gelopen in een opdracht (ouderschap na echtscheiding) die de wet stelt.

Oplossingen voor problematiek rondom scheiding

Het is toch geen omstreden overheidsbemoeienis als je ouders naast de juridische context verplicht een traject in te gaan waar ze worden voorgelicht en eventueel ondersteund met maatwerk en met inzet van het directe netwerk om goed stil te staan en ondersteund worden bij alles wat in het ouderschap verandert en daarmee bij jezelf. Ga eens bij jezelf na hoe de meesten van ons omgaan met grote veranderingen. Weerstand en angst zijn normale gevoelens. En steun en zorg bij deze processen zorgt voor verbinding en zingeving. Vergelijk het met een soort integratie traject. Je wordt geholpen met ontwikkelen van het ouderschap na echtscheiding, zodat je als ouders weer autonoom binnen de nieuwe context kan gaan functioneren en vanuit de ouderpositie naar je kind kan kijken en handelen.

Ouderschap na echtscheiding

Ouderschap na echtscheiding verandert omdat de context waarbinnen het ouderschap vormgegeven wordt veranderd. Het is kwalijk dit af te doen met omstreden bemoeienis. De overheid moet verantwoording nemen voor hetgeen ze in 2009 in de wet hebben gesteld. Het doel heiligt de middelen in dit geval. We dragen namelijk zorg voor een grote groep kinderen die de toekomst van Nederland zijn in een overgangsfase naar nieuwe samenlevingsvormen waarbinnen ze opgroeien.’

Over Bianca Tummers

Bianca Tummers heeft Buro ONE opgericht. ONE staat voor Ouderschap Na Echtscheiding. Bij Buro ONE kan je terecht voor alle relationele vraagstukken over ouderschap, opvoeding, gezag en omgang bij echtscheiding. Ook bieden ze begeleiding en behandeling bij ouderschaps-reorganisatie en echtscheiding voor ouder en kind. Bianca geeft ook cursussen aan vakgenoten over deze onderwerpen. Via ons contactformulier kan je contact opnemen met Bianca. Je kan ook even bellen met 0900-588 88 88.