CODE ROOD: Wanneer scheiden onvermijdelijk is...

“ Goede” ouders stellen alles in het werk om een relatie in stand te houden. Ze zijn bereid om zich extra in te spannen om het niet tot een breuk te laten komen en het gezin bij elkaar te houden. Wanneer zelfs een relatietherapie niets heeft weten te veranderen en elke vorm van een “normale” communicatie en intimiteit tussen twee volwassen mensen is verdwenen, dan komt het moment naderbij dat een beslissing moet worden genomen. De teleurstelling dat de relatie op zijn eind loopt en op een dood spoor zit, is vaak zo groot dat het soms nog enige tijd duurt voordat de knoop definitief wordt door gehakt. Niet alleen het belang van de kinderen maar ook de beginnende rouw en verliesverwerking bij de ouders naast de financiële en maatschappelijke onzekerheid, spelen hierbij een rol.

Gebroken ouders

De uiteindelijke beslissing om te gaan scheiden wordt vaak ingegeven door omstandigheden die nogal kunnen verschillen. In het moderne huwelijk lijkt de animo om meer tijd in elkaar te investeren, geringer te worden zo blijkt uit onderzoek. Daarentegen is de kans groter dat bij flinke tegenwind in de relatie, de relatie eerder wordt beëindigd. Dit lijkt nog meer het geval als beide partners een eigen inkomen hebben.

Als ouders daarnaast niet meer in staat zijn de strijd die ze onderling voeren ondergeschikt te maken aan het belang van hun kinderen en de kinderen onderdeel worden van die strijd, wordt een scheiding urgenter. De situatie dreigt dan dusdanig uit de hand te lopen, dat alle betrokkenen er last van gaan krijgen. Bij een langdurige periode van psychosociale stress heeft dit lichamelijke zowel als psychische klachten als gevolg. Depressiviteit, angst en paniekstoornissen bij ouders en kinderen. Agressiviteit, terugtrek gedrag en lichamelijke spanningsklachten met name bij de kinderen.

De traumatische gevolgen voor de kinderen

Verbale of fysieke agressie tussen de ouders onderling is onwenselijk in het bijzonder voor de kinderen. Getuige zijn van de onmin tussen ouders is voor veel kinderen dusdanig traumatiserend, dat dit nog lang voelbaar is in hun eigen leven. Hoe langer de situatie blijft voort bestaan, hoe schadelijker deze voor hen is. Uit de traumaliteratuur blijkt dat in het bijzonder de langdurigheid, onvoorspelbaarheid en oncontroleerbaarheid van de gegeven crisissituatie vaak ernstige emotionele schade tot gevolg heeft.

Het meest schokkende is wel dat uit onderzoek blijkt dat kinderen als slachtoffers later in hun leven dader imiterend gedrag vertonen in hun eigen relaties. Dus slachtoffers worden daders.

Gebroken ouders en ”brekende” kinderen

Het is te hopen dat “goede” ouders die gaan scheiden op tijd in staat zijn de signalen van een CODE ROOD op te merken zodat de schade voor hun zelf en vooral voor de kinderen, beperkt blijft. Ook de relatie tussen ouders en kinderen wordt hierdoor meer gewaarborgd. Het komt helaas nog regelmatig voor dat na een scheiding het contact tussen één van de ouders en de kinderen voor langere tijd wordt verbroken. Om tal van redenen is het onderhouden van het contact emotioneel voor een kind dan een te grote opgave. Hoogleraar Psychologie Diekstra verwoordt het zo: “De ouder-kind relatie zou heel wat minder vaak verbroken en het ijs tussen beide ouders heel wat vaker gebroken worden als ouders wat eerder voor hun gestoorde manier van gedragen uit zouden komen”.

CODE ROOD: Wanneer scheiden onvermijdelijk is…

…is geschreven door psycholoog James Rijnders. Als je met James in contact wilt komen kan je even op zijn eigen pagina op deze site kijken, of rechtstreeks naar de site van psychologenpraktijk Huiswaard.