Scheiden van tafel en bed | wat is het en wanneer kies je hiervoor?

Normand Jones

Denk je bij scheiden van tafel en bed aan iets ouderwets? Dat snappen we. Maar vergis je niet: het is nog steeds een actuele en bruikbare manier om je huwelijk op een andere manier vorm te geven. In deze blog leggen we je uit wat het precies inhoudt, waarom het soms juist handig is, wat de voor- en nadelen zijn en hoe je dit goed regelt.

Mijn vrouw en ik willen uit elkaar maar twijfelen nog. Is een scheiding van tafel en bed een goede optie? Mark

Wat is scheiden van tafel en bed?

Bij een scheiding van tafel en bed blijf je formeel getrouwd, maar jullie leven allebei je eigen leven. Jullie wonen bijvoorbeeld apart (maar dat hoéft niet), regelen je eigen financien en hebben elk je eigen verantwoordelijkheden. De wet beschouwt jullie dan als juridisch gescheiden, zonder dat het huwelijk wordt ontbonden.

Deze vorm van scheiding wordt officieel uitgesproken door de rechtbank en vastgelegd in een convenant, net als bij een reguliere echtscheiding.

Waarom kiezen voor deze vorm?

Je wilt je relatie op zakelijk en financieel vlak loslaten, maar het huwelijk niet volledig beëindigen.
Je hebt een goede verstandhouding en wilt samen ouders blijven zonder juridische strijd.
Je blijft (tijdelijk) onder een dak wonen, bijvoorbeeld vanwege de kinderen of fianciele redenen.
Je geloof of overtuiging staat een officiele echtscheiding niet toe.
Er zijn fiscale of pensioenvoordelen bij het behoud van het huwelijk.

In al die gevallen kan deze constructie net het verschil maken.

Geen emotionele breuk, maar een regeling

Voor sommige stellen voelt dit niet als een échte scheiding. Het is vooral een praktische regeling om je leven overzichtelijker te maken. Misschien is het simpelweg nog niet haalbaar om twee huishoudens te starten, of wil je het rustig aan doen. Het kan ook een stap zijn om zaken op orde te brengen, zonder de deur definitief dicht te gooien.

Wat verandert er meteen?

Belastingaangifte

Je wordt fiscaal gezien als alleenstaand. Vanaf dat moment doe je ieder je eigen aangifte. Blijven jullie voorlopig nog samenwonen? Dan mogen jullie, als dat fiscaal gunstiger is, nog even samen aangifte doen. Slim dus om daar even goed naar te kijken of je te laten adviseren.

Kinderen en belastingvoordeel

De ouder bij wie de kinderen officieel ingeschreven staan op 1 januari, mag ze als ‘ten laste’ opgeven bij de belasting. Dit kan voordeel opleveren. Liever de lasten én voordelen verdelen? Dan is fiscaal co-ouderschap een optie. Zo profiteer je samen.

Partneralimentatie

Als er partneralimentatie wordt afgesproken, kan de betalende partner dit aftrekken van de belasting, en de ontvangende partner moet het opgeven als inkomen. Dit geldt alleen voor partneralimentatie, niet voor kinderalimentatie.

En wat zijn de gevolgen op de lange termijn?

Erfrecht

Bij een scheiding van tafel en bed ben je geen wettelijk erfgenaam meer van elkaar. Wil je dat wel blijven? Dan moet je dat zelf vastleggen in een testament.

Huwelijksquoticient

Het belastingvoordeel waarbij inkomen tussen partners verdeeld kan worden, het zogeheten huwelijksquoticient, vervalt. Dit kan nadelig zijn voor de partner met het laagste inkomen.

Pensioenrechten

Wat jullie met het pensioen doen, bepaal je zelf. In het convenant leg je vast of je het verdeelt of ieder het zijne houdt. Er is geen standaardregel, het gaat erom wat voor jullie werkt.

Hoe regel je een scheiding van tafel en bed?

De procedure lijkt sterk op die van een gewone echtscheiding:

Jullie bespreken en regelen de afspraken (over geld, spullen, eventuele alimentatie, de kinderen).
Alles wordt vastgelegd in een convenant.
De rechtbank spreekt de scheiding van tafel en bed uit.
Dit wordt ingeschreven bij het huwelijksgoederenregister.

Het fijne: dit hele proces kun je bij Stichting Oprechtscheiden volledig online en schriftelijk afhandelen: op jouw tempo en zonder stress.

Waarom regelen mensen het op deze manier?

Soms is de liefde veranderd, maar wil je nog wel goed met elkaar door 1 deur kunnen. Misschien wil je samen blijven opvoeden, elkaar blijven steunen of gewoon even een tussenoplossing creeren. Als officieel scheiden niet past, of om emotionele, religieuze of praktische redenen, dan biedt een scheiding van tafel en bed rust en duidelijkheid.

Het is een manier om samen verder te kunnen, maar dan op een nieuwe manier.

Hoe zit het met de termijn van 3 jaar bij scheiden van tafel en bed?

Rondom scheiden van tafel en bed bestaat vaak verwarring over de termijn van drie jaar. Om dit helder te maken: na de scheiding van tafel en bed is het binnen drie jaar relatief eenvoudig om de scheiding ongedaan te maken. Dit kan een voordeel zijn voor stellen die nog twijfelen over een volledige scheiding, omdat het samenwonen hervat kan worden zonder een nieuw huwelijk te moeten sluiten. Besluit je om de scheiding om te zetten in een volledige echtscheiding, dan kan dit te allen tijde als beide partijen het eens zijn. Mocht een van de partners echter niet instemmen met de volledige scheiding, dan kan pas na drie jaar eenzijdig de scheiding van tafel en bed worden omgezet in een echtscheiding.

Wat zijn de gevolgen van een scheiding van tafel en bed?

Dit zijn de belangrijkste gevolgen van een scheiding van tafel en bed:

Bij scheiden van tafel en bed kies je er voor de gezamenlijke gemeenschap te beëindigen. Dit betekent dat al jullie bezittingen, vermogen én inkomen niet meer van jullie samen zijn. Denk daarbij aan woning, pensioen en verzekeringen.
Na de scheiding van tafel en bed ben niet niet meer financieel verantwoordelijk voor schulden die door je ex-partner worden aangegaan. (Dit geldt dus niet voor schulden die jullie al samen hebben opgebouwd. Het gaat om nieuwe schulden).
De onderhoudsplicht voor elkaar blijft bestaan. Net zoals bij een echtscheiding.
Opgebouwd ouderdomspensioen kunnen jullie wel al verdelen, ondanks dat jullie volgens de wet nog zijn getrouwd.
De opbouw van het nabestaandenpensioen kan gewoon blijven doorgaan.
Als jullie kinderen hebben, houden jullie het gezamenlijk ouderlijk gezag. Alle afspraken omtrent de kinderen moeten worden vastgelegd in een ouderschapsplan.
Je kan gaan samenwonen met een nieuwe partner, maar niet trouwen of een geregistreerd partnerschap aangaan.

De rol van een advocaat en het ouderschapsplan

Net als bij een gewone echtscheiding is het inschakelen van een advocaat bij een scheiding van tafel en bed verplicht. De advocaat dient namens jou en je partner het verzoek tot scheiding in bij de rechtbank. Hebben jullie minderjarige kinderen? Dan is het opstellen van een ouderschapsplan verplicht. Hierin moeten afspraken vastgelegd worden over de zorg, opvoeding en omgangsregeling voor de kinderen.

Wanneer wordt de scheiding definitief?

Hoewel een scheiding van tafel en bed geen volledige echtscheiding is, kan het huwelijk op een later moment alsnog volledig ontbonden worden. Dit gebeurt via een verzoek aan de rechter, waarbij de laatste juridische banden verbroken worden.

Wat zijn de verschillen met een gewone scheiding?

Een aantal gevolgen van de scheiding van tafel en bed is dus hetzelfde als bij een echtscheiding. Denk bijvoorbeeld aan het einde van de gemeenschap van goederen of de betaling van alimentatie. Als jullie in gemeenschap van goederen zijn getrouwd, wordt dit bij een scheiding van tafel en bed omgezet naar huwelijkse voorwaarden. De gemeenschap van goederen moet dan worden verdeeld. Na de scheiding van tafel en bed hebben jullie beiden eigen vermogen, inkomen en schulden. Je kan op ieder moment scheiden van tafel en bed. Het maakt niet uit hoe lang je getrouwd bent.

Hoe is de procedure?

De procedure van de scheiding van tafel en bed is dezelfde als die van een gewone echtscheiding. Je hebt dus ook een convenant nodig en als je kinderen hebt, ook een ouderschapsplan. De procedure moet gevoerd worden bij de rechtbank en dus kan je dit niet zelf regelen. Je hebt hier een advocaat voor nodig. Wij kunnen de procedure van scheiding van tafel en bed voor jullie regelen. Dat kan met een advocaat of met een mediator. Neem voor de mogelijkheden even vrijblijvend contact met ons op. Je kan een scheiding van tafel en bed alleen aanvragen als je getrouwd bent. Als jij en je partner een geregistreerd partnerschap hebben is scheiden van tafel en bed niet mogelijk.

Wanneer eindigt de scheiding van tafel en bed?

Jullie kunnen ervoor kiezen om de rest van jullie leven gescheiden te blijven van tafel en bed. Maar jullie kunnen de scheiding van tafel en bed ook omzetten naar een ‘gewone’ scheiding. Je kunt er voor kiezen de scheiding van tafel en bed te beëindigen en je huwelijk officieel te ontbinden. Hoe werkt dat?

Wat zijn de mogelijkheden; scheiden van tafel en bed?

Je komt weer bij elkaar
Jullie gaan definitief scheiden
Jullie blijven gescheiden van tafel en bed.

Weer bij elkaar na de scheiding van tafel en bed?

Het kan natuurlijk ook zo zijn dat je toch besluit weer met elkaar verder te gaan. De scheiding van tafel en bed kan vrij makkelijk weer ongedaan worden gemaakt. Je kan dan een gezamenlijk verzoek aan de rechtbank doen om een aantekening in het huwelijksregister te laten maken.

Kan je de scheiding van tafel en bed omzetten naar een gewone scheiding?

Nadat je gescheiden bent van tafel en bed kan het voorkomen dat je toch helemaal uit elkaar wilt. Je kan je huwelijk dan laten ontbinden. Je huwelijk is dan helemaal beeindigd. Je kan dan opnieuw trouwen als je wilt. De ontbinding werkt hetzelfde als een echtscheiding. Je maakt dus een echtscheidingsconvenant waarin je alle afspraken zet met betrekking tot de verdeling van jullie vermogen, de verdeling van het huis, van het pensioen, de spullen en natuurlijk maak je goede afspraken over de kinderen. Dit laatste doe je in een ouderschapsplan. Uiteraard heb je ook al afspraken gemaakt toen jullie gingen scheiden van tafel en bed. Die afspraken kan je dan nogmaals doornemen om te zien of ze nog passend zijn bij jullie huidige situatie.

Zijn er termijnen bij de scheiding van tafel en bed?

De afspraken met betrekking tot de ontbinding en het ouderschapsplan gaan naar de rechter. De rechter beslist dan over de ontbinding. Ben je het met elkaar eens dat je je huwelijk wilt laten ontbinden na een scheiding van tafel en bed? Dan is daar geen termijn aan verbonden. Maar ben jij de enige van jullie twee die het huwelijk wil laten ontbinden na de scheiding van tafel en bed? Dan is er een voorwaarde. Je moet dan minstens drie jaar gescheiden zijn van tafel en bed.

Wij hebben financieel nogal wat problemen. Is een scheiding van tafel en bed dan ook een goede mogelijkheid? Marieke, 13-12

Wanneer is de scheiding van tafel en bed definitief?

Om de ontbinding van het huwelijk na een scheiding van tafel en bed definitief te maken moet het worden ingeschreven bij de burgerlijke stand. Je advocaat kan dit voor je doen. De inschrijving moet wel binnen 6 maanden plaatsvinden. Om je scheiding van tafel en bed definitief te maken, moet de rechtbank de beschikking inschrijven in het huwelijksgoederenregister. Dit moet ook binnen zes maanden, anders vervalt je scheiding van tafel en bed.

Wat is het verschil tussen de scheidingsvormen?

De belangrijkste verschillen tussen een echtscheiding en een scheiding van tafel en bed zijn:

Bij een echtscheiding wordt het huwelijk beeindigd. Dit verbreekt alle juridische banden tussen jou en je partner.
Bij een scheiding van tafel en bed ben je uit elkaar, maar blijf je volgens de wet getrouwd. De rechten en plichten van het huwelijk blijven gelden.

Scheiden van tafel en bed door middel van mediation?

De procedure voor een scheiding van tafel en bed is dezelfde als die van een echtscheiding. In ons totaalpakket maken wij standaard gebruik van mediation. Dit valt dus ook onder onze vaste pakketprijs. En als je inkomen en vermogen onder een bepaalde grens zit, behoort mediation op basis van een toevoeging (door de overheid gefinancierde rechtsbijstand) ook tot de mogelijkheden. Lees daarover meer via deze link: de mogelijkheden van rechtsbijstand.

Wat zijn de kosten?

De kosten van de de volledige procedure van de scheiding van tafel en bed zijn dezelfde als die voor een echtscheiding. Omdat we 1 pakketprijs hanteren zijn de kosten voor de hele scheiding bijzonder laag. Op onze pagina kosten van de echtscheiding kan je daarover meer lezen.

Regelen via de site van Stichting Oprechtscheiden?

De afspraken die je met elkaar moet maken zijn precies hetzelfde alsof je gaat scheiden. Daarom kan je heel makkelijk gebruik maken van ons gratis ouderschapsplan en echtscheidingsconvenant. Met behulp van onze uitgebreide vragenlijst weet je dan zeker dat je geen zaken over het hoofd ziet. De volledige scheiding van tafel en bed kunnen we op een hele makkelijke en overzichtelijk manier voor jullie regelen. Inclusief mediator, advocaat, rechtbank en inschrijving bij de gemeente. Voor gratis hulp en advies: 0900-588 88 88 of stel hier je vraag.

Is dit iets voor jullie?

Twijfel je of dit bij jullie past? Neem dan gerust contact met ons op. Bij Stichting Oprechtscheiden begeleiden we je stap voor stap. Wij zorgen dat de afspraken goed, helder en eerlijk op papier komen mét oog voor alle juridische en fiscale gevolgen. En dat zonder strijd of ingewikkelde procedures.

Scheiden van tafel en bed? Gewoon goed geregeld.