Hoe maak je van je echtscheiding geen vechtscheiding? | Scheiden zonder vechten

Normand Jones

Scheiden zonder vechten lijkt makkelijker dan het is. Vooral voor mensen die er niet zelf middenin zitten. Hoe de liefde omslaat in haat is een bijzonder, maar veelvoorkomend verschijnsel. Wat zijn nou de mogelijkheden om te voorkomen dat je echtscheiding verandert in een vechtscheiding. De Kinderombudsman pleitte een paar jaar geleden al voor een nieuwe aanpak van vechtscheiding; vroeger signaleren, eerder ingrijpen en de regie voeren op één plek. Zo wil de kinderombudsman vechtscheidingen effectiever aanpakken. Een vechtscheiding voorkómen is natuurlijk nog beter. Maar hoe doe je dat?

De kinderombudsman vertelt:

“Sinds mijn aantreden als Kinderombudsman in april 2011 word ik regelmatig benaderd door kinderen die aangeven in de knoop te zitten door de scheiding van hun ouders. Het zijn kinderen die vertellen dat ze wanhopig worden van de ruzies, dat ze zich verscheurd voelen tussen hun ouders, of dat ze het contact met één van hun ouders na de scheiding hebben verloren. Deze verhalen raken me bijzonder, omdat ze laten zien wat de kwetsbaarheid van kinderen is. Het basaal gevoel van vertrouwen en veiligheid, en van niet hoeven kiezen tussen twee mensen van wie je houdt, waar alle kinderen recht op hebben, staat bij deze kinderen onder druk. Gewone kinderen dus, met nog altijd twee ouders. Twee ouders die in een vechtscheiding zijn beland en hun verantwoordelijkheden als ouder niet meer nemen of kunnen nemen.” aldus (voormalig) kinderombudsman Marc Dullaert

Vechtscheiding: wat is dat precies?

In het rapport schrijft de ombudsman ook: “De term ‘vechtscheiding’ kent beperkingen. Ouders kunnen zich erdoor gestigmatiseerd voelen, en de term benadrukt de strijd waar men juist het gezamenlijk ouderschap zou willen benadrukken. Veel professionals spreken daarom liever van ‘complexe scheidingen’ of ‘conflictscheidingen’. Het woord vechtscheiding is inmiddels echter zo ingeburgerd dat mensen meteen weten wat er bedoeld wordt, en de term geeft zonder er doekjes om te winden weer wat het voor kinderen betekent. Voor hen is het probleem immers juist het gevecht tussen hun ouders.

Kan je een vechtscheiding voorkomen?

Er zijn talloze tips te geven en iedereen weet wel ongeveer hoe het wel en niet moet. Maar feit blijft dat je soms toch in een vechtscheiding verzeild kunt raken. Ook als je altijd had gedacht dat dit jou nooooooit zou overkomen. De scheiding maakt dat je emotioneel gezien waarschijnlijk niet op je best bent. Een scheidingsmediator kan dit herkennen. De mediator kan de zaken voor je verhelderen en ordenen.

Wat kan een mediator betekenen bij scheiden?

Dullaert: “Het huidige systeem werkt escalatie in de hand en maakt eindeloos procederen mogelijk. Er is een perverse prikkel omdat advocaten per zitting betaald worden, waardoor het loont om juridische procedures te voeren, in plaats van met elkaar om de tafel te gaan.” De Kinderombudsman pleit daarom voor een fundamenteel andere aanpak. In zijn voorstel worden alle scheidende ouders straks verplicht om minimaal één gesprek met een scheidingsmediator te voeren. Zij volgen verplicht voorlichting over wat een scheiding voor kinderen betekent. Liggen er na drie mediationsessies nog geen ouderschapsafspraken, dan voert de rechter nauw de regie zodat juridische procedures beperkt blijven. Ook benoemt hij dan een bijzondere curator, een rechtsfiguur die de stem van het kind vertolkt, zodat de kinderen in bescherming worden genomen.

“Een radicaal voorstel misschien,” zegt Dullaert, “maar ik ben er van overtuigd dat investeren in overleg en het maken van goede afspraken in een vroeg stadium veel leed bij kinderen én ouders kan voorkomen. Bovendien zal het hoge proceskosten voorkomen. Winst dus zowel voor kinderen als voor de maatschappij als geheel.”

Wil je zelf een gesprek met een mediator?

Denk je dat je zelf misschien richting een vechtscheiding gaat? Dan is het heel verstandig om een gesprek met een scheidingsmediator te hebben. Hoe zo’n gesprek precies in zijn werk gaat en wat de kosten zijn kan je nalezen op deze pagina: mediation bij echtscheiding

Wat moet je allemaal regelen voor de kinderen bij scheiden?

Als je kinderen hebt en gaat scheiden moet je aan een heleboel zaken denken. Om een goed overzicht te kunnen houden, hebben wij alles voor je op een rijtje gezet. Ga even naar de pagina kinderen en scheiden. Daar geven we je een overzicht van de volgende zaken:

Wat moet er geregeld voor kinderen bij de scheiding?

  1. Verder krijg je ook uitleg van de verschillende termen die nog wel eens verwarrend kunnen zijn, zoals:

  2. 16.000 kinderen last van scheiding

    Jaarlijks besluiten 70.000 stellen met minderjarige kinderen hun relatie te beëindigen. Ongeveer twintig procent van die scheidingen verloopt met problemen. Een kleiner percentage loopt ook echt uit op een vechtscheiding. In een vechtscheiding verliezen ouders het belang van hun ex en hun kinderen uit het oog. Geschat wordt dat er op dit moment 16.000 kinderen ernstige last hebben van de scheiding van hun ouders. Jaarlijks komen daar zo’n 3.500 nieuwe kinderen bij.

    De manier van scheiden maakt wél uit

    Uit onderzoek is bekend dat het niet de scheiding op zich is die schadelijk is voor kinderen, maar wel de manier waarop er gescheiden wordt. Een voortdurende strijd, waarbij ouders elkaar beschuldigen, beschimpen en bevechten is slecht voor de kinderen. Deze kinderen kampen met angst, verdriet, loyaliteitsconflicten en schuldgevoel. Kinderombudsman Marc Dullaert: “Met dit rapport wil ik allereerst ouders aanspreken op hun verantwoordelijkheid om hun kinderen te beschermen. Wat veel mensen zich niet realiseren is dat het betrekken van kinderen in een vechtscheiding een vorm van kindermishandeling is.”

    Hoe kan je een vechtscheiding eerder signaleren?

    Voor zijn nieuwste adviesrapport putte de Kinderombudsman uit de talloze verhalen die bij hem binnen kwamen van ouders, kinderen en grootouders over vechtscheidingen. Daarnaast sprak de Kinderombudsman met tientallen deskundigen, zoals familierechters, advocaten en mediators, psychologen en jeugdzorgprofessionals. “Interessant om te merken was dat vrijwel alle neuzen dezelfde kant op bleken te staan. Iedereen was het erover eens dat een ontluikende vechtscheiding eerder gesignaleerd moet worden, dat er instrumenten moeten komen om ouders eerder te dwingen om de strijd te staken en dat de stem van kinderen sterker moet worden gehoord”, aldus Marc Dullaert.  Hij concludeert ook dat er financiële redenen zijn waarom de scheidingsketen nog niet optimaal functioneert.

    Hoe maak je van je echtscheiding geen vechtscheiding?

    Wil je het volledige rapport van de kinderombudsman lezen? Ga dan naar het adviesrapport ‘Vechtende ouders, het kind in de knel (pdf van rapport kinderombudsman)

    (Bron: de kinderombudsman.nl)

    Wil je meer info over dit onderwerp? Lees dan ook eens:

    ‘Geef kind een woordvoerder bij scheiding’ – NRC

    Marc Dullaert: 9 op de 10 meldingen schoolverzuim onterecht bij de Raad voor de Kinderbescherming

    Rechter moet een grotere rol krijgen bij vechtscheidingen

    Vechten tot we er bij neervallen, Monique Kitzen in Opzij

    Vragen en advies?

    Als je vragen hebt over je eigen scheiding kan je altijd gratis en vrijblijvend contact met ons opnemen. Wij proberen je zo goed mogelijk op weg te helpen.