Deze gedragsregels zijn een richtlijn voor het gedrag van de MfN-registermediator. Zij
dienen tevens als informatievoorziening voor betrokkenen en als maatstaf voor de
tuchtrechter bij het toetsen van het handelen van de Mediator
1
1 – Beroepsethiek en integriteit
De Mediator gedraagt zich zoals van een behoorlijk Mediator mag worden verwacht.
Toelichting
Deze gedragsregel is de basis voor het optreden van de mediator en de kapstok voor alle
overige gedragsregels, die daarvan een uitwerking zijn. Integriteit is een kernwaarde voor de
mediator. Van de mediator mag worden verwacht dat hij zijn professionele code en de
algemene sociale en ethische normen en waarden naleeft en handhaaft, ook bij druk van
buitenaf om hiervan af te wijken. De mediator treedt tenminste op als een redelijk bekwaam
en redelijk handelend mediator.
2 – Transparantie
De Mediator verschaft Partijen duidelijkheid over het mediationproces.
Toelichting
Transparant handelen houdt in dat de mediator partijen duidelijkheid verschaft over het
mediationproces, inclusief zijn eigen rol daarin. De mediator maakt kwesties met of tussen
partijen bespreekbaar en is duidelijk over zijn aanpak en wat partijen van hem mogen
verwachten. Openheid en duidelijkheid zijn essentieel voor het opbouwen van vertrouwen en
een goede werkrelatie met partijen. De mediator voorkomt hiermee ook moeilijkheden in een
later stadium.
3 – Partijautonomie
3.1 De Mediator zorgt dat de autonomie van Partijen is gewaarborgd.
3.2 De Mediator doet geen uitspraak over de Kwestie.
Toelichting
De mediator bewaakt de autonomie van partijen en toetst hun commitment en vrijwillige
deelname aan de mediation. De partijen maken zelf hun keuzes en dragen daarvoor ook de
verantwoordelijkheid. De mediator staat tussen de partijen en ondersteunt hen in het maken
van hun keuzes en het zoeken naar een oplossing. De mediator kan partijen daarbij waar
nodig informatie verstrekken, zodat zij zich een weloverwogen beeld kunnen vormen en hun
positie kunnen bepalen.
De met een hoofdletter aangeduide begrippen in deze Gedragsregels verwijzen naar de definities van het MfN-
Mediation Reglement 2008, artikel 1.
De mediator doet geen uitspraak over de kwestie of een onderdeel daarvan. Hij neemt dus
geen beslissing over de inhoud van het conflict tussen partijen. De mediator is ook
terughoudend in het geven van zijn mening of het geven van advies over wat een partij wel of
niet zou moeten doen. Een mening of advies is doorgaans niet waardevrij en onpartijdig en
verdraagt zich lastig met de partijautonomie en de neutrale rol van de mediator. De mediator
wijst partijen zo nodig op de mogelijkheid om externe adviseurs of deskundigen te
raadplegen tijdens de mediation.
In het geval de mediator op uitdrukkelijk verzoek van alle partijen toch een al dan niet
bindende uitspraak wil doen, zal hij duidelijk afstand moeten doen van zijn rol als mediator.
Het moet voor partijen duidelijk zijn in welke hoedanigheid hij optreedt. Zo mogelijk legt de
mediator deze rolwisseling schriftelijk vast.
4 – Onafhankelijkheid
4.1 De Mediator stelt zich onafhankelijk op. Hij heeft geen belang dat zijn
onafhankelijkheid zou kunnen aantasten.
4.2 Indien de Mediator de Kwestie niet op een onafhankelijke wijze kan begeleiden,
aanvaardt hij de opdracht niet of trekt hij zich terug.
Toelichting
De mediator die een belang bij de mediation heeft dat zijn onafhankelijkheid in de weg staat
of zou kunnen staan, neemt zijn benoeming niet aan. Dit belang zou kunnen liggen in een
persoonlijke of zakelijke relatie die de mediator of één van zijn kantoorgenoten heeft of heeft
gehad met partijen of met één van hen, of in de uitkomst van de mediation. Hij dient zich
ook bewust te zijn van de mogelijke schijn van afhankelijkheid en daar naar te handelen. De
mediator verschaft partijen duidelijkheid over zijn positie indien zijn onafhankelijkheid ter
discussie staat of zou kunnen staan. Vervolgens vraagt hij partijen of zij op deze basis met
hem verder willen. De mediator waakt ervoor dat hij zijn onafhankelijkheid zowel tijdens als
na de mediation bewaart. Zo nodig trekt hij zich terug.
5 – Onpartijdigheid
5.1 De Mediator is er voor alle Partijen. Hij is onpartijdig en handelt zonder
vooringenomenheid.
5.2 Indien de Mediator de Kwestie niet op een onpartijdige wijze kan begeleiden,
aanvaardt hij de opdracht niet of trekt hij zich terug.
Toelichting
Kenmerkend voor de mediator is zijn neutrale, onpartijdige rol. De mediator is er voor alle
partijen. Hij heeft een vertrouwenspositie ten opzichte van elk van hen. De mediator geeft in
woord en daad geen blijk van een voorkeur voor of van afkeuring van (één van) partijen en
handelt zonder vooringenomenheid jegens hen. Het vertrouwen bij partijen dat de mediator
onpartijdig is, is essentieel voor de kwaliteit van het mediationproces.
De mediator treedt alleen in die kwesties op waarin hij zijn onpartijdigheid kan bewaren. Hij
waakt er steeds voor dat zijn onpartijdigheid niet wordt aangetast door vooringenomenheid,
gebaseerd op bijvoorbeeld persoonlijke kenmerken, positie, religie of achtergrond of door
een oordeel over door partijen ingebrachte standpunten of belangen.
Van de mediator mag worden verwacht dat hij zichzelf kritisch volgt en zijn neutrale,
onpartijdige positie doorlopend bewaakt. Als het voor de mediator onmogelijk is de
mediation op een onpartijdige wijze te begeleiden, dan trekt hij zich daaruit terug.
6 – Vertrouwelijkheid
6.1 De Mediator waarborgt de vertrouwelijkheid van de Mediation.
6.2 De Mediator heeft een geheimhoudingsplicht.
6.3 De geheimhoudingsplicht duurt voort na de beëindiging van de Mediation.
Toelichting
Uitgangspunt is dat alles wat tijdens een mediation mondeling en schriftelijk wordt
uitgewisseld, vertrouwelijk is. Deze informatie mag niet buiten de mediation tijdens of na
afloop van de mediation worden gebruikt, tenzij partijen daarover expliciet afwijkende
afspraken maken met elkaar en met de mediator bijvoorbeeld indien terugkoppeling nodig is
voor de voortgang van de mediation. Informatie die al openbaar of bekend was voor de
mediation valt buiten de geheimhoudingsplicht. De geheimhoudingsplicht geldt voor alle
betrokkenen bij het mediationproces en voor de mediator in het bijzonder als
eerstverantwoordelijke voor het waarborgen van de vertrouwelijkheid.
De mediator heeft een geheimhoudingsplicht ten aanzien van alles wat hij in zijn
hoedanigheid als mediator verneemt in zijn gesprekken met partijen en hun adviseurs, zowel
plenair als afzonderlijk. Zijn geheimhoudingsplicht geldt ook voor verkennende gesprekken
met partijen vóórdat met hen een mediationovereenkomst is gesloten. Een terugkoppeling
van informatie door de mediator naar verwijzers of opdrachtgevers die verder gaat dan een
kennisgeving van beëindiging van de mediation, gebeurt uitsluitend in overleg en met
instemming van alle partijen.
De geheimhoudingsplicht van de mediator vervalt voor zover de mediator dit nodig heeft om
zich te verweren in procedures, inclusief klacht- of tuchtprocedures.
Op de geheimhoudingsplicht van de mediator worden enkele uitzonderingen gemaakt die te
vinden zijn in het MfN-Mediation Reglement 2008.
7 – Competentie
De Mediator neemt een Mediation alleen aan wanneer hij over de nodige kwaliteiten beschikt
om de Mediation goed te laten verlopen.
Toelichting
Van een mediator mag verwacht worden dat hij beschikt over de kennis, vaardigheden,
beroepshouding en de persoonlijke kwaliteiten die nodig zijn om een goed verloop van de
mediation te waarborgen. Is dat niet of in onvoldoende mate het geval, dan neemt hij de
mediation niet aan. Mocht de mediator de zaak al hebben aangenomen, dan trekt hij zich
terug.
Tot de van de mediator te verwachten kennis hoort kennis van communicatie en
conflictoplossing, onderhandelingsconcepten en interventietechnieken. De te verwachten
kennis kan ook inhoudelijke deskundigheid zijn op het terrein waarop het conflict zich
afspeelt indien partijen de mediator juist met het oog daarop hebben benoemd. De
vaardigheden die van de mediator verwacht mogen worden zijn bijvoorbeeld
interventietechnieken gericht op het verbeteren van de communicatie tussen partijen, het
verhelderen van het probleem en de betrokken emoties en belangen en de begeleiding van de
onderhandelingen tussen partijen. De mediator beschikt ook over meer technische
vaardigheden, zoals het bespreken en afsluiten van een mediationovereenkomst en het
(laten) vastleggen van afspraken in een vaststellingsovereenkomst.
Essentie van de beroepshouding is dat de mediator integer en betrouwbaar is, zijn vak naar
beste kunnen uitoefent en de bereidheid heeft om zich doorlopend bij te scholen en verder te
ontwikkelen als mediator. Persoonlijke kwaliteiten zijn essentieel voor de mediator. Van de
mediator mag verwacht worden dat hij evenwichtig, flexibel, empathisch en doortastend is
en dat hij goed kan opereren in een context waarin druk en tegenstrijdige belangen een
onmiskenbare rol spelen.
8 – Werkwijze
8.1 De Mediator is verantwoordelijk voor het mediationproces en bewaakt het verloop
daarvan.
8.2 De Mediator sluit voorafgaand aan de Mediation met alle Partijen een schriftelijke
Mediationovereenkomst die tenminste de vertrouwelijkheid en vrijwilligheid omvat.
8.3 De Mediator betrekt geen derden bij de Mediation, behoudens met toestemming van
Partijen.
Toelichting
De essentie van de taak van de mediator is het bewaken van het mediationproces. De
mediator behandelt de mediation met de nodige voortvarendheid en maakt daarvoor
voldoende tijd beschikbaar. Hij geeft uitleg over het mediationproces, de inhoud van de
mediationovereenkomst en het Reglement. De mediator verifieert of partijen begrijpen welke
voorwaarden en consequenties er aan ondertekening van de mediationovereenkomst zijn
verbonden. De mediator zorgt voor een evenwichtige behandeling van de kwestie en
bevordert zoveel mogelijk dat iedere partij op gelijkwaardige wijze aan bod komt, in
voldoende mate toegang heeft tot de benodigde informatie en de ruimte heeft om zo nodig
financiële, juridische, psychologische of andere adviseurs te raadplegen.
De mediator is verantwoordelijk voor de contractuele vastlegging in de
mediationovereenkomst van de geheimhoudingsplicht van partijen en hemzelf. Partijen
hebben geen wettelijke geheimhoudingsplicht. De geheimhoudingsplicht van partijen dient
er primair voor om te bevorderen dat zij vrijuit kunnen spreken tijdens de
mediationgesprekken en dat vertrouwen kan worden opgebouwd. Partijen bepalen samen de
omvang van de geheimhoudingsplicht. Zij beoordelen of het voor de voortgang van de
mediation nodig is dat met bepaalde personen buiten de mediationtafel overleg plaats heeft.
De mediator draagt er zorg voor dat de omvang van de geheimhoudingsplicht wordt
vastgelegd.
De mediator draagt er zorg voor dat derden die bij de mediation worden betrokken, een
geheimhoudingsverklaring tekenen. De toestemming van partijen is niet nodig voor
secretariële ondersteuning van de mediator bedoeld in artikel 6.1 van het Reglement.
9 – Tarief en kosten
9.1 De Mediator maakt met Partijen vooraf een afspraak over zijn tarief en de bijkomende
kosten en legt deze afspraak vast in de Mediationovereenkomst.
9.2 Het is de Mediator toegestaan een vast bedrag voor de Mediation af te spreken.
9.3 De Mediator zorgt voor een duidelijke, inzichtelijke declaratie.
Toelichting
Bij de start van de mediation maakt de mediator een duidelijke afspraak over zijn tarief (of
een vast bedrag voor de mediation) en eventuele bijkomende kosten. De mediator spreekt
met partijen af wie de kosten van de mediation draagt. De mediator specificeert zijn
declaratie op een heldere manier. Hij houdt een verrichtingenstaat bij en legt deze desge-
vraagd over, zodat het voor partijen inzichtelijk is voor welke werkzaamheden hij welke
kosten in rekening brengt.
10 – Tuchtrecht
De Mediator is onderworpen aan het tuchtrecht conform het Reglement Stichting
Tuchtrechtspraak Mediators.
Toelichting
Iedere mediator die tijdens de aanvang van een mediation in het MfN-Register staat
ingeschreven, is aan dit tuchtrecht onderworpen.