Voel je je soms eenzaam nu jullie uit elkaar zijn? Of wil je iemand helpen die met eenzaamheid kampt? Is het mogelijk om eenzaamheid te voelen en er zelfs persoonlijk door te groeien en leren? Volgens mij wel. Daarom deze blogpost.
Eenzaamheid is het onprettige gevoel alleen te zijn, of er andere mensen in de buurt zijn of niet. Ik heb in mijn leven met eenzaamheid moeten dealen, zoals veel meer mensen. Bij het uit-elkaar-gaan kwam het gevoel van eenzaamheid terug met een kracht die me omver duwde. Laat ik beginnen met een ervaring van eenzaamheid toen mijn partner was vertrokken.
We gingen vaak samen eetbare paddenstoelen verzamelen in het bos dicht bij ons huis. Daarna maakte ik ze klaar en aten we ze lekker op.
Zo eenvoudig en mooi was ons leven samen vaak geweest.
Nu dwaalde ik alleen door het bos. Genoeg paddenstoelen, zei ik tegen mezelf, en ging weer op huis aan. Ik at ze op een stukje brood. Mijn tranen voegden nog wat zout toe.
Ik beschrijf deze waargebeurde scène voor je, om je te laten zien dat eenzaamheid een gevoelsreactie is, en dat de interpretatie van wat er aan de hand is, nogal een rol speelt. Wat ik dacht en me herinnerde, maakte het gevoel van eenzaamheid los.
Je hoeft je niet te schamen dat je alleen bent, en ook niet dat je je eenzaam voelt: alle, echte alle mensen kennen dit gevoel op enig moment in hun leven! Maar het heeft op iedereen een andere uitwerking. De een gaat de natuur in, de ander gaat zich in een bar bezatten, en een derde sluit zich helemaal af van de buitenwereld. Wat zijn nou goede en minder goede manieren om met het gevoel van eenzaamheid om te gaan?
Hier zijn negen manieren hoe ik met eenzaamheid gedeald heb. Negen, want ik heb nogal wat geëxperimenteerd. Wat het beste werkt, verschilt van moment tot moment. En van persoon tot persoon, natuurlijk. Mijn ideeën komen uit de psychologie, mijn ervaring met meditatie, wijsheid uit oude tradities, plus natuurlijk persoonlijke levenservaring. Beoordeel zelf wat voor jou het beste werkt momenteel.
Is eenzaamheid na het uit-elkaar-gaan een issue?
Laten we eerst kijken of we dit gevoel “serieus” moeten nemen. Mensen kunnen na een scheiding zich een tijd alleen voelen. Ze hopen dan dat het beter wordt, en lijden elke dag. Tot op het moment dat sommigen zichzelf doden. Want eenzaamheid kan het leven echt gruwelijk deprimerend maken. Daarom ook dat ik zou hopen dat we ons allemaal afvragen of we vandaag iemand een beetje uit zijn of haar eenzaamheid kunnen helpen!
Sommige mensen stappen uit een relatie omdat ze “iemand anders gevonden hebben”. Je zou denken dat zij zich niet eenzaam voelen. En toch, de nieuwe liefde in hun leven vult niet direct de ruimte op die de ander innam. Ja, je kunt een nieuwe relatie beleven en tegelijk eenzaam zijn. Dit geldt natuurlijk zeker ook voor degenen die niet “een ander hebben”.
Laten we eens naar eenzaamheid kijken met een oog op onze gedachten en emoties, en ons lijf. De heftigheid van je eenzaamheid hangt wel samen met de intensiteit van je relatie. Hoe meer jullie levens met elkaar waren “verweven”, hoe meer je je erna eenzaam kunt voelen. Als mensen een gezamenlijk huis hadden, samen kinderen, misschien zelfs gezamenlijk werk, sport of hobbies, als ze samen naar concerten en op vakantie gingen, dezelfde TV-programma’s leuk vonden, en zo voort – dan was hun leven duidelijk “verweven”. Het gaat dan niet enkel om het praktische, alledaagse ervan. Want het gevolg is dat een groot deel van henzelf, en van hun ideeën over henzelf helemaal “opgegaan” zijn in hun partner. Alsof jullie twee in elkaar vergroeide bomen waren. Dat heeft iets heel moois, maar het is ook de bron van groot lijden als de band wordt verbroken.
Uit elkaar gaan, is dus meer dan dat. Er is opeens een heel leven voorbij, namelijk het leven samen. Anders gezegd: er sterft iets, en dat iets is geworteld in jou. Een stukje van jou gaat dood. Het verwerken van een scheiding is daarom voor een deel hetzelfde als rouwen om iemands dood. Ook daar kan eenzaamheid bij opkomen. Je voelt het “gat” dat de ander heeft achtergelaten.
Ben ik eenzaamheid nu aan het dramatiseren? Voor sommige mensen wel misschien, die zijn al gauw weer “klaar” met de verbroken relatie. Dat is niet per se beter of slechter dan het lot van de mensen die in een persoonlijke crisis belanden. (Daarover een andere keer.)
Een andere factor is: angst voor verlating. Ik werd me deze angst bewust kort nadat we uit elkaar gingen. De wortels van die angst – zo ontdekte ik – lagen in ervaringen van “verlaten zijn” uit mijn vroege kindertijd, die lange tijd in mijn onderbewuste hadden liggen opgeslagen.
Zoals Guy Winch het zegt (1): “Ieder van ons heeft ervaren om verlaten te worden, zelfs al was het maar voor korte duur, en herinnert zich het pijnlijke en angstaanjagende gevoel dat ermee gepaard gaat.
Wanneer we aan dit gevoel worden herinnerd, of wanneer we verwachten dat het ons gaat overkomen, krijgen we al een scheut van dit verlatingsgevoel, dat we ervaren als eenzaamheid. Dit kan ons overkomen temidden van een massa vrienden, of zelfs na een vrijpartij. Het kan nogal verwarrend zijn en kan je van de kaart brengen als je niet weet wat er aan de hand is.”
Dus ja, eenzaamheid na een scheiding kan een serieuze en reële zaak zijn waarmee je hebt te dealen. Een tijdje heb ik geprobeerd om mijn eenzaamheid te ontkennen of te negeren, maar dat werkte echt niet.
Waarom vertel ik je al deze dingen? Omdat het kan helpen om je eenzaamheid te begrijpen, een plek te geven. Om te zien hoe het ontstaan kan. Des te beter kun je eraan werken om de eenzaamheid “op te lossen”, in die zin dat je sterker in je schoenen komt te staan, juist ook wanneer je alleen bent. Hier schuilt een echte kans om meer persoonlijke kracht en moed te ontwikkelen, iemand te worden die op zichzelf kan zijn, zelfstandig kan beslissen, nieuwe ervaringen kan opdoen.
Korte vraag tussendoor: Ben je je bewust van angst voor je eigen toekomst wanneer je gevoelens van eenzaamheid ervaart? Bij veel mensen gaat het gevoel van eenzaamheid met ze aan de haal, en het wordt een heel grote wolf ergens in de toekomst. Hoog tijd dus om iets tegen die eenzaamheid te ondernemen.
Hier kan dan die negen manieren die ik geprobeerd heb, en die ik nu opschrijf als suggesties voor jou, of iemand die je kent die eenzaam is, al dan niet na een scheiding.
1. Zet je radio of TV aan
Als we een conversatie horen, gaat ons bewustzijn in de “Ik ben niet alleen, het is veilig hier”-stand. Waarover gepraat wordt maakt niet eens veel uit, maar het zou je nog kunnen interesseren ook. Onze gedachten zijn namelijk makkelijk afgeleid, en nu werkt dat in je voordeel.
Het duurde trouwens even voordat ik deze ontdekte. Ik had namelijk geen radio en ook geen TV in die tijd. Pas na een hele poos kwam ik op het idee om internetradio te luisteren. Keus genoeg!
2. Ontmoet mensen of bel ze op
Eenzaamheid is een gevoel dat opkomt door je interpretatie van de situatie. Als je de situatie verandert, verandert het gevoel vaak mee. Het idee is dus: maak je zelf “on-alleen”. Dit klinkt super voor-de-hand-liggend, maar veel mensen die eenzaam zijn komen niet “uit hun koker”. Dus daarom schrijf ik het toch maar even op: ga naar een vriend, of bel er een op. Je kunt het over van alles en nog wat hebben, samen iets gaan doen: wat, maakt weinig uit.
Als je de situatie een beetje vertrouwt, toon dan gerust je kwetsbare kant. Deel met hem of haar dat je je eenzaam voelde. Iedereen kent dit gevoel wel, want we zijn allemaal wel eens eenzaam in ons leven. Je kunt ze vragen om je te omhelzen, te knuffelen, te masseren. Want – en dat zou je haast vergeten – eenzaamheid is ook heel erg een gevoel in je lijf. En lijfelijk contact doet wonderen. Misschien ervaar je hierbij schaamte of ongemak. Bereid je daar maar op voor, en stop wat extra moed in je “bagage”. Een vriend die je hugt kan een boel van de stresshormonen afbreken die vanwege de eenzaamheid door je bloed stromen.
Je ziet, lichaam en geest zijn duidelijk een, als het om zo’n sterk gevoel als eenzaamheid gaat. Ook een massage bij een professional zal je goed doen: het ontspant lichaam én geest.
Een vriend ontmoeten kan nog een mooi bij-effect hebben: dat jij zijn of haar alleen-zijn van dat moment doorbreekt. Misschien was die ander op dat moment ook eenzaam en zijn jullie de oplossing voor elkaars probleem.
Een andere manier om mensen te gaan zien, is online kijken wat er te doen is in de buurt. Facebook en Meetup.com, en natuurlijk het plaatselijke krantje hebben genoeg evenementen om uit te kiezen.
Soms glimlachte ik naar mensen op straat of in de bus. Of ik zei vriendelijk “hallo!” tegen ze. In plaats van steeds op mijzelf te focussen, richtte ik me op anderen. Probeer het maar eens. De reactie kon wel eens verrassend leuk zijn. Sommige mensen kijken weg, en anderen zullen reageren met een glimlach of een vriendelijke groet terug. Ik probeerde het uit, en voelde de verbinding met de mensen die terugkeken of glimlachten. Het werd me duidelijk dat ik meer mensen uit hun alleen-zijn haalde dan alleen mezelf. Al was het maar voor eventjes, het was bevredigend en het maakte me tegelijk zacht. Toen pas merkte ik dat eenzaamheid een vreemd “hard” gevoel is, alsof ik een zak metselzand was geweest.
Voor de wat langere termijn kun je vrijwilligerswerk gaan doen. Andere vrijwilligers zijn vaak allervriendelijkste mensen. Ze zijn blij met jouw hulp, en dus ook met je aanwezigheid. Je ontmoet gelijkgezinde mensen, en vaak geeft het werk en de omgeving je ook zelf-waardering terug. Je wordt “gezien”. Tegelijkertijd is het delen en schenken van tijd en werk verrijkend en bevredigend. Google gewoon “vrijwilligerswerk” en de naam van de dichtstbijzijnde stad, en je bent onderweg naar een minder eenzaam bestaan.
Zelf deed ik vrijwilligerswerk met de de twee koren waarin ik zong. Die koren organiseerden allerlei dingen om aan inkomsten te komen. Het samen aan iets werken werd voor mij de highlight van die eenzame tijd.
Over het algemeen zal niet-alleen-zijn je gevoelens van eenzaamheid minder sterk maken. Maar als je dan alleen thuiskomt, kan het juist erger worden. Of je bent wel naar een samenkomst gegaan, maar hebt je afzijdig gehouden, of geen contact gemaakt. We hebben dus meer mechanismen nodig om eenzaamheid te bestrijden dan enkel andere mensen opzoeken.
3. Doe wat je zou doen op je ideale avond alleen
Wees je eigen goede gezelschap. Je bent vast wel vaker alleen thuis geweest, als je partner er ‘s niet was. Hier is een lijstje van dingen die je misschien zou kunnen doen:
> Kijk een film / serie op TV
> Lees een boek
> Wees actief op social media
> Speel muziek, teken of schrijf
> Doe geconcentreerd werk
> Besteed uren aan je hobby
> Doe een work-out, thuis of buiten de deur
> Maak een lange wandeling tot het donker is
> Bedenk iets leukers (Contacten met anderen heb ik bewust erbuiten gelaten)
Mijn favoriete alleen-tijd-activiteit was: dansen op luide muziek. Ik leidde mijzelf af, en de energie van het dansen had een goed effect op mijn lijf en de stress-hormonen.
Behalve dat ik enorm genoot van intens naar mijn favoriete muziek te luisteren, gaf het dansen nog een extra plezier. Dansen is een manier om gevoel te uiten, dus “naar buiten te brengen”. Dat geeft dus automatisch verlichting als je gevoel “zwaar” is. Je hebt er niemand voor nodig, maar het kan wel de giftige pijl van de allenigheid wegnemen…
4. Laat negatieve overtuigingen over alleen zijn los
Ik hing een post-it voor mijn neus: “Je bent in goed gezelschap: dat van jezelf, om precies te zijn.” Als ik opkeek, moest ik even glimlachen. Het maakte me bewust van mijn goede kwaliteiten, en de schoonheid van het moment. Alleen zijn: ik kon de stilte waarderen, en de gelegenheid om “naar binnen” te kijken.
Ik werd me bewust hoe ik me tot mijzelf kon verhouden, op nieuwe manieren. Ik zag mijn vele angsten en overtuigingen over “alleen zijn”. En ik werd me bewust dat “samen zijn” niet een voorwaarde voor mijn bestaan is. Mijn mentale focus op het alleen-zijn verhevigde het gevoel van eenzaamheid soms wel! Maar mijn geest was al een stuk rustiger dan eerder. Met deze kalme geest riep ik een vriendelijk gevoel naar boven over mijzelf, mijn gevoelens en mijn situatie. Met mijn vingertoppen streek ik over mijn gezicht, en ook op die manier liet ik stress en onrust wegstromen uit mijn hoofd. Iemand die geleerd heeft dat het OK is om alleen te zijn, is ook een meer ontspannen partner in zijn of haar volgende relatie. Ik ervoer dat er een boel persoonlijke groei valt te halen uit het alleen-zijn.
5. Klop erop
Misschien heb je nog nooit gehoord van “tapping” (kloppen), ofwel Emotional Freedom Techniques (EFT). Het is een ongelooflijk simpele behandeling, die je aan jezelf kunt geven. Tapping gebruikt zowel lichaam als geest, inclusief de onbewuste delen ervan.
Door het kloppen op specifieke meridiaanpunten op je hoofd, gezicht en bovenlijf, raak je een boel oude stress kwijt. Het is niet moeilijk om aan te leren, en je kunt er online een boel over vinden. Hier is een 6 minuten durende introductievideo, in het Engels: (2).
6. Mediteer op je adem (en voel de eenzaamheid oplossen)
Vanuit de realiteit en de psychologie van alleen-zijn hierboven, komen we nu in het spirituele domein. Niks geks of zweveriges, let maar op. Meditatie heeft namelijk een paar interessante effecten, zelfs als je net begint:
Het kalmeert je geest.
Het geeft helderheid over wat er echt in je omgaat.
Het laat je wijsheid groeien.
Hier is mijn superkorte aanwijzing voor beginners:
- Zit in een stoel, voeten op de vloer, ruggengraat vertikaal, dus niet leunen. Op de grond met gekruiste benen is ook prima. Kin een beetje naar beneden, zodat je kruin mooi naar boven wijst.
- Leg één hand op je buik, de andere hand daar waar je die wilt: in je schoot, op de andere hand, op je borst, waar dan ook.
- Als je de instructies kent, sluit dan je ogen of (als je anders in slaap valt) fixeer met vage blik op een punt een paar meter voor je.
- Breng je aandacht naar de buik die op en neer gaat door je ademhaling. Adem zoals voor jou goed voelt, net zoals het gaat.
- Als iets anders je aandacht opeist, geef het dan een beetje aandacht. Met je innerlijke stem verwelkom je het hartelijk: “Hallo geluid”, “hallo kriebel”, “hallo gedachte”, “hallo angst”, enzovoort. Stel je voor hoe je de gedachte, de angst of het geluid – wat het maar is – daarna naast je op de grond legt. Laat het daar maar gewoon liggen, het is nu opgemerkt, verwelkomd en afgehandeld. Dat is genoeg.
- Ga terug naar stap 4 en 5 voor zo lang je wilt. De eerste keer is een minuut al prima, maar als je opbouwt naar 30 of 60 minuten dan is dat ook goed.
Hoe kan zo’n meditatie je eenzaamheid verminderen? Doordat je ook dat gevoel – wanneer het opkomt – aanneemt, begroet en naast je neerlegt. Juist doordat je er niet tegen in opstand komt, kan het gevoel je geest weer verlaten. Je hoeft het niet “op te lossen”, en je hoeft het ook niet te negeren. Je hoeft je er ook niet mee te identificeren, en het gevoel hoeft ook geen trein van verontrustende gedachten in gang te zetten. Misschien merk je dat je geest nog steeds probeert een van die dingen te doen. Dat is ook geen probleem. Laat me dat uitleggen.
Stel, je merkt dat je geest is gevuld met een oorzaak waarom je je nu eenzaam voelt. Bijvoorbeeld zoiets als “Ik ben eenzaam omdat ik alleen ben en daar niet voor gekozen heb”. Kun je zien dat het precies deze gedachte is die nu in de geest opkomt – niets meer en niet minder? Ook deze gedachte kun je – zonder op de inhoud in te gaan – verwelkomen, innerlijk “hallo gedachte” ertegen zeggen en naast je op de grond leggen. Vriendelijk en begripvol – het was iets wat zo maar uit jou naar boven welde. Het had geen slechte bedoeling. Misschien was het een oproep van ergens binnenin je om je omstandigheden niet te negeren. Maar dat doe je ook niet. Je bent gewoon je geest aan het kalmeren, en dat is altijd een goed ding. Behalve als je van de ene milliseconde op de andere moet ingrijpen, om een ongeluk te voorkomen. Maar dat is meestal niet zo als je rustig zit.
De kracht van deze meditatie zit ‘m erin, dat je je minder één gaat voelen met alles waarmee je geest op komt draven. En dat is maar goed ook. Want de geest draagt zo veel verschillende dingen aan in de loop van een dag… als dat allemaal “waar en belangrijk” zou zijn, dan zou je gek worden. Deze meditatie is bevrijdend. Maar de meeste mensen merken hun innerlijke weerstand op als ze zich minder één gaan voelen met elke gedachte en gevoel. Ook die innerlijke weerstand kun je weer opmerken en begroeten (“hallo weerstand!”). De geest zal dan ervaren dat die weerstand nutteloos is. Je bewustzijn neemt het niet meer voor “waar en belangrijk” aan. Als dat gebeurt, dan gaat de geest ook steeds minder van die nutteloze inhoud opbrengen – er gebeurt immers weinig tot niks mee! Oftewel: gevoelens van eenzaamheid komen nog een tijd lang naar boven, maar ze gaan jouw geest niet meer heel lang beheersen. Dit werkt ook zo voor andere onprettige gevoelens en gedachten. Het vergt oefening, maar dat is het zeker waard!
7. Neem allerlei verdovende middelen (om je gevoel mee te dempen of te veranderen)
Ik probeerde dit met alcohol, en het werkte: eenzaamheid verloor iets van zijn scherpe kantjes. Nog een drankje, en het gevoel was nog wat waziger. En omdat het goed smaakte met een snackje erbij, wilde ik nog wel ‘s een derde glas nemen. Tegen de tijd dat ik naar bed ging, kon zelfs tandenpoetsen me nog maar weinig schelen…
Het probleem met alcohol komt een tijdje later. Het maakte dat ik slecht sliep, wat me voor de volgende dag mijn energie kostte en nogal wazig maakte. Plus: het gevoel van eenzaamheid werd nog eens op twee stomme manieren versterkt:
- Alcohol werd een soort “beloning” voor eenzaamheid. Mezelf eenzaam voelen (en zielig!) was een aansporing om een glas in te schenken. Dus een deel van me – het deel dat de alcohol lekker vindt – begon eenzaamheid wel aantrekkelijk te vinden. Oftewel: door de dag heen begon ik me meer op mijn eenzaamheid te focussen. Niet wat ik echt wilde, natuurlijk…!
- Het effect van alcohol is ook dat er geen kans meer is op emotioneel herstel. Ik blokkeerde mijn bewustzijn en verdoofde mijn emoties. Maar dat helpt echt niet als je een verwonding of pijn wilt helen. Als ik mezelf zag zitten met die fles, kreeg ik ook dat scherpe beeld van “eenzame mij” voor ogen. Ik maakte het dus erger, in plaats van minder.
Dus, ik wil de weg van alcohol en andere “verdovende middelen” graag ontraden. Als je deze weg al bent opgegaan, dan hoef je jezelf niet daarvoor te veroordelen. Wat je nodig hebt is het moment van inzicht, waarop je je omdraait. Je zult dan een stuk beter met je emoties leren omgaan, en effectiever en sneller dan met alcohol of wat het ook maar is. Als deze blogpost jou of iemand anders helpt om dat inzicht te krijgen, ben ik reuze blij!
8. Praat met jezelf (in een camera, als je wilt)
Ik herinner me uit mijn jeugd dat ik een keer thuis kwam en mijn moeder boven met zichzelf hoorde praten. Ze was bezig met schoonmaken of zo en ze had me niet horen thuiskomen. Ik dacht dat ze niet goed bij haar hoofd was. Toen ik wat geluid maakte om te laten horen dat ik er was, groette ze mij en was verder de hele tijd “normaal”. Ik vroeg me nog steeds af of ze een geestelijke afwijking had: in jezelf praten vond ik maar vreemd… Intussen weet ik beter. Tegen mezelf praten vermindert stress en ongemak.
De bekende popzangeres Beyonce praatte tegen zichzelf in de camera van haar computer als ze zich heel eenzaam voelde (3). Het is natuurlijk interessant om te weten dat enorm succesvolle mensen ook enorm eenzaam kunnen zijn. Maar er is voor ons – de minder beroemde mensen – nog iets wat interessanter is. We kunnen tegen onszelf praten, en daarna onszelf terughoren. We horen iemand die ons begrijpt, die het goede met ons voor heeft, en die aandacht aan ons geeft. Nee, je hoeft niet mesjokke te zijn om dit te doen. Of je zou moeten denken dat mijn moeder, Beyonce en ik allemaal mesjokke zijn, dat vind ik ook prima.
Beste manier om dit toe te passen: gebruik de camera van je smartphone of computer, met de microfoon aan. Druk op de record knop en groet jezelf vriendelijk. Spreek als tegen een goede bekende: “Hoi Ton, ik weet dat je je eenzaam voelt vandaag. Je ogen staan verdrietig. Voel je je heel rot? Dat is te begrijpen, je bent nu in deze situatie…” Je snapt het idee: spreek zoals je tegen iemand spreekt die zich eenzaam voelt en zich bij jou komt melden. Erken het gevoel, en laat de ander zich ontspannen. Je kon nog wel eens op twee manieren verbaasd zijn:
- Plotseling spreek je zeer ware en wijze woorden. Die zitten ergens in jou, en komen er opeens uit. Als je ze later hoort uit de mond van iemand die jou zo goed kent, komen die woorden heel krachtig binnen. Die wijsheid kan in je hart belanden en daar goed werk doen.
- Kijken en luisteren naar jezelf is niet een of ander raar spelletje. Je bent namelijk niet helemaal dezelfde persoon als je spreekt, als wanneer je later luistert. En je kunt natuurlijk vaker terugluisteren. Je hebt op een ingrijpende manier je alleen-zijn veranderd. Tegelijkertijd heb je jouw vermogen vergroot om met jezelf te zijn en je eigen gezelschap te waarderen.
Geniet van de tijd met jezelf. Je kunt ook naar de spiegel lopen en jezelf groeten. En als je naar bed gaat, zeg dan gerust: “Slaap lekker” tegen jezelf.
Als je nu denkt dat je jezelf voor de gek aan het houden bent, probeer dan het volgende. Ga niet 5 seconden, maar 10 minuten voor een spiegel staan en blijf vriendelijke dingen tegen jezelf zeggen. Als je niks nieuws weet, herhaal jezelf dan gerust honderd keer. De kracht van deze tien minuten zou je wel eens enorm kunnen verrassen. Wat heb je te verliezen? Niemand kijkt, behalve jij.
9. Doe “The Work”
Eenzaamheid als gevoel is de interpretatie van onze situatie als tegelijk “onaangenaam” en “alleen”. We weten natuurlijk wel dat “alleen” ook fijn kan voelen, maar de scheiding drukt dat gevoel weg. Het zijn onze gedachten (over onze situatie, over de toekomst, en zo voort) die de interpretatie bepalen. En onze gedachten baseren zich grotendeels op onze overtuigingen: wat is waar, wat is belangrijk, wie ben ik? Enzovoort. Die overtuigingen zijn er niet van nature, die hebben we aangeleerd. Op het moment dat we onze overtuigingen gaan onderzoeken, kunnen we ook tot nieuwe inzichten komen over onszelf en onze situatie.
Deze kleine introductie tot de relativiteit van onze gevoelens, leidt tot “The Work”. Dat is een proces om je geest te bevrijden van nare emoties, ontwikkeld door ene Byron Katie, die in haar leven een boel ellende en nare emoties te verstouwen had gekregen (4).
Het proces start met vier vragen, waarmee we onze overtuigingen gaan onderzoeken. Als een voorbeeld is hier de gedachte over Eenzaamheid waarmee ik zelf begon: “Ik haat het om alleen te zijn.”
De vier startvragen zijn:
Is deze gedachte waar?
Kun je zeker weten dat deze gedachte waar is?
Hoe reageer je, wat gebeurt er, als je deze gedachte geloof?
Wie zou je zijn zonder deze gedachte?
Ik schreef mijn antwoorden in mijn dagboek en was nogal verrast. De uitkomst was een onvoorstelbare opluchting, veel groter dan die vier simpele vragen lijken te beloven.
Bonus
Iets wat ik niet deed: een hond nemen. Maar een hondenbezitter vertelde me dat het gezelschap, de warmte, de vriendschap en verbinding met haar hond een boel hadden betekend na haar scheiding. Nou, ik heb een kat. Die zijn iets minder sociaal dan een hond, maar toch…
Conclusie
Als je eenzaamheid ervaart, kun je nu aan de slag en proberen wat werkt voor jou – op korte en op langere termijn. Je kunt deze tekst ook delen met een vriend(in) die zich eenzaam voelt. Iemand voelt zich misschien al een heel stuk minder eenzaam, gewoon omdat jij aan ze gedacht hebt! Laat me weten als ik nog iets voor je kan doen met een mailtje aan ton@lovebybreakup.com Het paddenstoelenverhaal staat niet in het boek overigens, maar wel een boel andere dingen over het verwerken van een scheiding, en het vinden van het pad naar persoonlijke groei en Liefde. Klik hier voor een gratis exemplaar van mijn Engelstalige boek.
Lees ook de reacties op deze column en plaats er zelf eentje (helemaal onderaan). Al is het maar om te vertellen dat je me hebt gemaild of deze blogpost met iemand hebt gedeeld. Elke vorm van communicatie schaaft al een stukje van je eenzaamheid af, is mijn ervaring.
Over de schrijver
Ton Bil (1962) studeerde psychologie en economie. Na het verbreken van zijn relatie van 21 jaar ging hij door een diepe crisis waarin hij op zoek ging naar waar Liefde voor hem om draait. Dat proces beschrijft hij in zijn boek Love by Breakup (Engelstalig).
Ton helpt mensen om de crisis van hun scheiding te gebruiken als een kans voor diepgaande persoonlijke groei. Wil je met hem in contact treden? Mail hem op ton@lovebybreakup.com, of bel ons via 0900-588 88 88.
Normand Jones, mediator en coach
op 12 Jul 2016Lis
op 24 Sep 2016els
op 03 Oct 2021Fons
op 08 Dec 2021Wendy
op 22 Mar 2023Een losgetikte waanzinnige wappie
op 03 May 2023Herre
op 08 Jul 2023Ilse
op 12 Jul 2023Roodkapke
op 04 Sep 2023Jeanike Van keizer
op 05 Mar 2024Jeanike Van keizer
op 05 Mar 2024Rebecca Mccray
op 14 Mar 2024Rebecca Mccray
op 14 Mar 2024Rebecca Mccray
op 19 Apr 2024