Partneralimentatie is het bedrag dat na de scheiding moet worden betaald door de ene partner aan de andere partner. De bedoeling van alimentatie is dat je door de scheiding niet ineens in een veel slechtere financiële positie komt. Zolang je het met elkaar eens bent over de partneralimentatie mag je alles met elkaar afspreken wat je wilt. Pas als je geen afspraken met elkaar kunt maken dan wordt het belangrijk wat de wet over partneralimentatie zegt.
Hoe bepaal je nu een eerlijk bedrag aan alimentatie? Het uitgangspunt is dat je financiele situatie na de echtscheiding ongeveer gelijk blijft aan de situatie tijdens het huwelijk. In de praktijk pakt dit vaak anders uit. Wat eerlijk is en wat niet hangt helemaal af van jullie persoonlijke situatie. Hoe je nou eerlijke afspraken kunt maken kan je lezen in de blog: 49 tips over alimentatie | Hoe maak je eerlijke afspraken.
Partneralimentatie kan van toepassing zijn in twee gevallen: als je getrouwd bent geweest, of als je een geregistreerd partnerschap hebt gehad. Ga je in een van deze twee gevallen uit elkaar? Dan moet je over partneralimentatie gaan nadenken. Kinderalimentatie is niet alleen van toepassing na een huwelijk of geregistreerd partnerschap, maar ook als je uit elkaar gaat na samenwonen. Dus als je uit elkaar gaat zonder dat je getrouwd was. De regel is: heb je kinderen? Dan ben je daar financieel verantwoordelijk voor.
Hoeveel alimentatie is redelijk in jullie geval? Je kan zelf een inschatting maken en afspraken met elkaar maken over de hoogte van het bedrag. Je moet het dan wel met elkaar eens zijn. Kunnen jullie samen afspraken maken? Dan staat het jullie vrij om zelf te bepalen wat de hoogte en duur van de alimentatiebetaling zal zijn. En hebben jullie geen idee wat een juist bedrag kan zijn? Dan kan je er voor kiezen om een partneralimentatieberekening laten maken. Dan berekenen we wat in jullie specifieke situatie een redelijk bedrag is. Je hoeft je niet aan de uitkomst van deze berekening te houden. Je kan het zien als een richtlijn en het staat jullie vrij om alsnog een ander bedrag af te spreken. Het bedrag dat je uiteindelijk met elkaar afspreekt wordt opgenomen in het echtscheidingsconvenant. En word je het echt helemaal niet met elkaar eens? Dan kan je de rechter vragen een bedrag vast te stellen.
Jullie mogen zelf bepalen of jullie wel of niet alimentatie willen afspreken. En ook het bedrag mogen jullie zelf weten. Voorwaarde is wel dat jullie het met elkaar eens zijn. Zolang je het met elkaar eens bent, mag je zelf bepalen wat je afspreekt. Alleen als je hele vreemde gekke dingen gaat afspreken dan gaat een rechter zich er in mengen. Maar als het redelijke afspraken zijn, vindt de rechter het goed.
Hoe lang je alimentatie moet betalen of ontvangen is afhankelijk van een aantal punten, zoals je leeftijd, of jullie kinderen hebben en hoe lang jullie zijn getrouwd, of een geregistreerd partnerschap hebben gehad. Ook is het van belang wanneer je bent getrouwd. In 2020 zijn de regels voor de lengte van de alimentatie namelijk veranderd.
Hoe lang je alimentatie moet betalen of ontvangen is afhankelijk van een aantal punten, zoals je leeftijd, of jullie kinderen hebben en hoe lang jullie zijn getrouwd, of een geregistreerd partnerschap hebben gehad. Ook is het van belang wanneer je bent getrouwd. In 2020 zijn de regels voor de lengte van de alimentatie namelijk veranderd. Uitgangspunt is dat de alimentatie maximaal 5 jaar duurt. Daarop zijn een aantal uitzonderingen
De uitzonderingen op de maximale termijn van 5 jaar partneralimentatie zijn:
Je moet maximaal 5 jaar partneralimentatie ontvangen of betalen. Daarop zijn een aantal uitzonderingen. Om te kunnen bepalen of jij ook onder de uitzonderingen valt kan je even kijken naar deze beslisboom duur partneralimentatie op de afbeelding hieronder. Je kan het ook downloaden in pdf:
Als je korter bent getrouwd dan 5 jaar is de maximale termijn aan partneralimentatie de helft van het aantal jaren dat je getrouwd bent geweest. Dit geldt alleen als jullie geen kinderen hebben.
De alimentatieplicht voor je partner vervalt als degene die de alimentatie ontvangt
Als je voor 1-1-2020 bent gescheiden kan het zijn dat je nog onder de alimentatieperiode van 12 jaar valt. Inmiddels is per 2020 de wet veranderd naar maximaal 5 jaar alimentatie (met een aantal uitzonderingssituatie). Deze nieuwe wet geldt echter alleen voor scheidingen die na 1-1-2020 zijn uitgesproken. Alle afspraken die vóór 1-1-2020 zijn gemaakt blijven gewoon bestaan. Er verandert niets. Het kan zelfs zo zijn dat er is vastgesteld dat je langer dan 12 jaar alimentatie moet betalen of ontvangt. Dat is alleen zo in hele bijzondere gevallen. De rechter moet dit dan hebben vastgesteld.
De alimentatieplicht tussen partners vervalt als de ontvangende partner met een ander trouwt, gaat samenwonen of een geregistreerd partnerschap aangaat.
Als je het idee hebt dat er een bijzonderheid is waardoor je in de problemen komt met de maximale termijn die de wet heeft gesteld aan alimentatie? Dan kan je aan de rechter vragen om een uitspraak te doen over jouw situatie. In schrijnende gevallen kan de rechter beslissen dat er een andere termijn geldt dan het maximum van de wet.
De hoogte van de partneralimentatie kan je laten vaststellen door een partneralimentatieberekening te laten maken. Hiermee wordt berekend wat een passend bedrag aan alimentatie is in jullie situatie.
Partneralimentatie wordt door de Belastingdienst gezien als inkomen en mag door de betaler afgetrokken worden van het belastbaar inkomen. Hierdoor heb je als de betaler van alimentatie fiscaal voordeel en kan een hogere partneralimentatie worden afgesproken. Over dit eventueel hogere bedrag moet de ontvanger wel inkomstenbelasting betalen. Het is verstandig de hoogte van partneralimentatie vast te leggen in de vorm van bruto bedragen om zo het risico met betrekking tot de ontwikkelingen in inkomsten, aftrekposten en belastingtarieven op te vangen.
De echtscheidingskosten, zoals kosten voor de advocaat, de mediatoren griffierecht, zijn gedeeltelijk aftrekbaar voor de inkomstenbelasting. Kosten die zijn gemaakt om de alimentatie daadwerkelijk te ontvangen, te behouden of te verhogen, zijn aftrekbaar voor de belasting. Dit kunnen advocaatkosten zijn maar ook ijvoorbeeld reiskosten of incassokosten.
Je kunt in het jaar van de scheiding wel kiezen voor een fiscaal partnerschap. Je kiest dan in onderling overleg wie welk deel van de gezamenlijke inkomsten en aftrekposten voor zijn rekening neemt.
Ook als de alimentatie wordt afgekocht met een afkoopsom kan dit worden afgetrokken. Let er wel op dat de afkoopsom pas wordt betaald ná de scheiding. Als je de afkoopsom betaalt voor de officiële scheiding, dan is het niet aftrekbaar. Een afkoopsom die niet is bedoeld voor de kosten van levensonderhoud is niet aftrekbaar.
Bij scheiding van tafel en bed is de alimentatie niet aftrekbaar
Bij scheiding kan je een overlijdensrisicoverzekering afsluiten om daarmee de alimentatie veilig te stellen. De alimentatie wordt bij overlijden van de betaler voortgezet door de verzekering. In verband met mogelijke succesierechten is het belangrijk om als begunstigde de premie voor deze verzekering zelf te betalen.
Een stukje geschiedenis van de nieuwe wet partneralimentatie
In 2020 is de maximale termijn voor partneralimentatie teruggebracht van twaalf naar vijf jaar. Het initiatiefvoorstel was ingediend door Tweede Kamerleden Van Oosten (VVD), Kuiken (PvdA) en Groothuizen (D66). Het voorstel is op 11 december 2018 aangenomen door de Tweede Kamer. Vóór zijn: SP, PvdA, GroenLinks, PvdD, DENK, 50PLUS, D66, VVD, CDA, PVV en FvD. En tégen zijn: ChristenUnie en SGP. Dit voorstel beperkt de duur van de partneralimentatie. De duur van de partneralimentatie is vanaf 1-1-2020 de helft van de duur van het huwelijk met een maximum van 5 jaar. Daarop zijn twee wettelijke uitzonderingen: langdurige huwelijken en huwelijken met jonge kinderen. De nieuwe wet is ingegaan op 1-1-2020. Op scheidingen van voor die tijd blijven de oude alimentatieregels van toepassing. Wil je de nieuwe wet er zelf op naslaan? Dat kan met onderstaande link.